دوزینگ پمپ

بررسی ماهیت این پمپ

همان‌طور که از نام این پمپ مشخص است، این پمپ می‌تواند میزان سیال و میزان جریان آن را به‌صورت دقیق اندازه‌گیری کرده و میزان معینی از مایع را در بازه زمانی مشخصی تزریق کند. حال مشخص است که چرا این پمپ را پمپ دوزینگ یا مترینگ پمپ نام‌گذاری کرده‌اند. این نوع پمپ‌ها که توانایی این‌چنینی دارند در دستة پمپ‌های جابه‌جایی مثبت قرار می‌گیرند.

به طور معمول در دوزینگ‌پمپ از یک موتور الکتریکی AC با دور ثابت استفاده می‌کنند تا آب و سایر مایعات را تزریق یا همان پمپاژ کنند. اما گاهی موتورهای دور متغیر، موتورهای پنوماتیکی و هیدرولیکی نیز در ساختار مترینگ پمپ استفاده می‌شوند.

برای تعیین میزان سیال مورد پمپاژ و دبی آن می‌توان از تنظیمات دستی پمپ استفاده کرد. به‌صورتی که می‌توان میزان دبی را به‌صورت دقیق تنظیم کرد. گاهی تنظیم دبی به‌صورت اتوماتیک نیز انجام می‌شود. معمولاً این پمپ‌ها دقت بالایی در اندازه‌گیری سیال عبوری و میزان جریان آن دارند. دقت دستگاه از قبل مشخص بوده و میزان خطای آن مشخص است. مثلاً ممکن است درصد خطای یک پمپ تنها ۱% باشد. ظرفیت این پمپ‌ها معمولاً خیلی بالا نبوده و دبی آنها می‌تواند بین ۱ تا ۱۰۰۰۰ لیتر در دقیقه متفاوت است.

مهم‌ترین تجهیزات جانبی دوزینگ‌پمپ‌ها چیست؟

تعدادی از لوازم جانبی مترینگ پمپ هستند که وظیفه مهمی به عهده داشته و باید حتماً از بین اجناس مرغوب انتخاب شوند. از جمله این لوازم جانبی شیرهای اطمینان پمپ است. هنگامی که فشار بیش از حد مجاز به پمپ وارد شود؛ شیرهای اطمینان عمل خواهند کرد. یکی دیگر از تجهیزات جانبی دوزینگ‌پمپ شیرهای BACK PRESSURE است. گاهی فشار کم خط رانش سبب جریان دبی ناخواسته می‌شود. این شیر از این جریان دبی ناخواسته جلوگیری می‌کند.

دمپر پالس‌های جریان و صافی‌ها نیز دیگر تجهیزات جانبی هستند. دمپرها می‌توانند جریان خروجی سیال را به‌صورت خطی و ثابت دربیاورند و پالس‌های ایجادی را رفع کنند. وظیفه صافی‌ها نیز جلوگیری از عبور ذرات ریز و اجسام در قسمت ورودی پمپ است.

انواع دوزینگ‌پمپ

بر اساس مکانیزم انتقال قدرت می‌توان مترینگ پمپ‌ها را به انواع سلونوئیدی و موتوری تقسیم کرد. در یک تقسیم‌بندی دیگر پمپ‌ها بر اساس مکانیزم تراکم سیال به انواع دیافراگمی، پیستونی و پلانجری تقسیم می‌شوند. در ادامه به معرفی انواع مختلف مترینگ پمپ می‌پردازیم.

پمپ از نوع سلونوئیدی

از انرژی الکترومغناطیسی برای انتقال قدرت در این نوع پمپ استفاده می‌شود. انتقال سیالات با دبی و فشار کم از این نوع مترینگ پمپ استفاده می‌شود. دبی این پمپ‌ها معمولاً با استفاده از پیچی که بر روی بدنه تعبیه شده قابل تنظیم است. دوزینگ‌پمپ نوع سلونوئیدی برای استفاده در رطوبت مناسب هستند.

پمپ نوع موتوری

از یک موتور الکتریکی برای ایجاد قدرت در این پمپ استفاده شده است. کاربرد این پمپ‌ها معمولاً برای ظرفیت‌های بالا و دبی و فشار بالا است. این نوع از پمپ دارای نوع ضد انفجار نیز هستند که برای استفاده در محیط‌های حساس مناسب است.

مترینگ پمپ از نوع دیافراگمی

شفت پمپ‌های نوع دیافراگمی به یک دیافراگم متصل است. حرکت رفت و برگشتی پمپ که دیافراگم را دچار انبساط و انقباض می‌کند، نیروی مکش و پمپاژ پمپ را تأمین می‌کند. در ابن پمپ سیال با قطعات مکانیکی برخوردی ندارد به همین دلیل پمپ دچار خوردگی نشده و برای انتقال مواد شیمیایی و خورنده نیز مناسب است.

نوع پیستونی پمپ تزریق

برای ایجاد ظرفیت‌های بالا پمپ‌های نوع پیستونی مورداستفاده قرار می‌گیرد. حرکت خطی پیستون سبب ایجاد مکش و پمپاژ در پمپ می‌شود. نیروی موردنیاز نیز توسط یک موتور الکتریکی تأمین می‌شود. این نوع دوزینگ‌پمپ کاربردهای فراوانی در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، ماشین‌سازی، داروسازی، آب و فاضلاب، صنایع غذایی و … دارد.

مترینگ پمپ پلانجری

اگر بخواهیم حجم دبی را به‌صورت دقیق در حجم کم کنترل کنیم استفاده از نوع پلانجری توصیه می‌شود. در واقع برای تزریق مواد با فشار زیاد اما دبی کم پمپ پلانجری بسیار مناسب است. در این نوع پمپ به‌جای پیستون حرکت خطی پلانجر سبب عملکرد پمپ می‌شود.

جمع‌بندی

دوزینگ‌پمپ‌ها نوعی از پمپ‌ها هستند که میزان سیال عبوری و دبی آن را اندازه‌گیری و کنترل می‌کنند. از این نوع پمپ در صنایع مختلف آب و فاضلاب، کاغذسازی، صنایع پتروشیمی و شیمیایی، صنایع غذایی، ماشین‌سازی و … استفاده می‌شود. این نوع پمپ بر اساس مکانیزم انتقال قدرت به دو نوع سلونوئیدی و موتوری تقسیم می‌شود. همچنین این نوع پمپ بر اساس مکانیزم تراکم سیال داری انواع دیافراگمی، پیستونی و پلانجری است. هر کدام از این انواع دوزینگ‌پمپ کاربردهای خاصی دارند.